Sterke sociale basis
In de visie Sociaal domein 2024-2040 is een belangrijke plaats ingeruimd voor het versterken van de sociale basis.
Een sterkere sociale basis draagt bij aan het verhogen van de kwaliteit van leven van onze inwoners én aan het terugdringen van zorgkosten.
De gecombineerde ontwikkelingen van zorg naar gezondheid, van sterke lokale teams, van versterken eerste lijn (vanuit het medisch domein) en de roep om versterking van het preventieve, voorliggende veld, maken dat we -samen met de maatschappelijke partners- een integrale aanpak ontwikkelen voor bij de begroting 2026, e.v.
Hierbij houden wij ook rekening met de ontwikkelingen rondom landelijke akkoorden, zoals het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA), het Integraal Zorgakkoord (IZA) en het Aanvullend Zorg- en Welzijnakkoord (AZWA). Armoede en Schulden - Beleidsplan Armoede en schulden
Eind maart is het beleidsplan Armoede en Schulden vastgesteld. In dit plan is onder meer genoemd dat we meer inzetten op een laagdrempelige toegang voor onze inwoners tot minimaregelingen waarbij we ook meer bekendheid willen geven aan wat we als gemeente Zevenaar te bieden hebben. Inmiddels is er ingezet op de volgende zaken: Er is een overeenkomst gesloten met De Voorzieningenwijzer. De Voorzieningenwijzer is een online hulpmiddel en service die inwoners helpt bij het vinden en aanvragen van lokale regelingen en landelijke toeslagen. Het biedt ook inzicht in energiecontracten en zorgverzekeringen, en helpt bij het overstappen naar een passender aanbod. Het doel is om mensen financieel te ondersteunen en ervoor te zorgen dat ze optimaal gebruikmaken van de voorzieningen die voor hen beschikbaar zijn. De Voorzieningenwijzer is inmiddels als tool op onze website beschikbaar voor al onze inwoners. We zijn een samenwerking gestart met Plinkr Nazorg. Plinkr Nazorg is een organisatie die zich richt op het versterken van de gemeentelijke hulpverlening bij het helpen van inwoners naar financiële stabiliteit. Aan inwoners die onder beschermingsbewind staan en/of in een schuldhulpverleningstraject zitten wordt via een digitaal platform en trajecten ondersteuning geboden bij het ontwikkelen van financiële en digitale vaardigheden, met als doel om uitstroom uit schuldhulpverlening en/of beschermingsbewind te bevorderen. - Wet alleenverdienersproblematiek
We hebben beleid geschreven ter uitvoering van de Wet tijdelijke regeling alleenverdienersproblematiek. Deze regeling geeft gemeenten de bevoegdheid om een tegemoetkoming te verstrekken aan huishoudens die in de knel komen door een complexe samenloop van fiscale regels, toeslagen en sociale zekerheid, waardoor ze minder te besteden hebben dan een vergelijkbaar paar in de bijstand. Deze regeling is bedoeld voor de jaren 2025, 2026 en 2027. Inmiddels zijn de eerste huishoudens gecompenseerd en is het werkproces ingericht voor de ambtshalve toekenningen voor de jaren 2025, 2026 en 2027. Ter bescherming van onze inwoners die een woning huren en een huurachterstand hebben bij de Woningbouwcorporaties Baston Wonen, Plavei en Vryleve is een laatste kans beleid besproken met deze Woningbouwcorporaties. Er zijn werkafspraken gemaakt en er is een goede samenwerking afgesproken waarbij zoveel mogelijk wordt voorkomen dat mensen ontruimd worden. - Beleidsregels bijzondere bijstand
Naar verwachting zijn in september de beleidsregels bijzondere bijstand herzien. Hierbij wordt waar dit van toepassing is aangehaakt bij de komende Participatiewet in Balans en er is gekeken naar waar dat mogelijk is een synchronisatie van de inkomensgrenzen. Eind september is er samen met 1Stroom een armoedeplatform gehouden. Tijdens dit platform is onder meer de Voorzieningenwijzer uitgerold en wat onze ketenpartners daarin kunnen betekenen voor onze inwoners. Inzet is geweest samenwerking en verbinding met elkaar. Sterk Lokaal Team
De visie is dat we binnen de toegang een Sterk Lokaal Team hebben van professionals die integraal, generalistisch, interdisciplinair en outreachend ondersteuning en dienstverlening bieden aan de inwoners die vragen hebben die vallen binnen het sociale domein. En daarbij dat dit team ook procesregie voert in complexe casussen. Voorjaar 2025 heeft onderzoeksbureau Hiemstra & De Vries onderzoek gedaan naar hoe we zo goed mogelijk een Sterk Lokaal Team kunnen vormgeven in Zevenaar. Dit in het kader van de landelijke Hervormingsagenda Jeugd. De definitieve onderzoeksresultaten zullen naar verwachting na de zomer van 2025 worden gedeeld. Jeugd Een landelijke commissie heeft een eerste landelijk onderzoek gedaan naar de opgaven van de jeugdhulp / Hervormingsagenda. De resultaten zijn te lezen in het rapport Groeipijn van februari 2025, terug te lezen op de website van Open Overheid.nl. Wat hieruit naar voren komt is dat de Hervormingsagenda Jeugd een noodzakelijke, maar niet voldoende voorwaarde is om te komen tot een goed werkend, beter beheersbaar en financieel houdbaar jeugdstelsel. Enkele adviezen van de deskundigheidscommissie zijn: - Ga door met de Hervormingsagenda Jeugd;
- Maak keuzes en leg werkende mechanismen voorschrijvend vast;
- Verbind het Toekomstscenario Kind- en Gezinsbescherming met de stevige lokale teams;
- Benader de reikwijdtediscussie vanuit de inhoud en niet budgettair;
- Onderzoek fundamentele uitgangspunten Jeugdwet die nu soms tegenstrijdig uitwerken;
- Bied aanbieders tijd en financiële ruimte om tot passende alternatieven voor gesloten jeugdhulp te komen. Een volgende weging van de Hervormingsagenda Jeugd staat gepland voor 2028. We zijn nu in afwachting van de landelijke ontwikkelingen naar aanleiding van de adviezen en uitspraken van deze commissie. De samenwerking met ketenpartners, zoals Veilig Thuis en de GI's, hebben significante aandacht gekregen, resulterend in afspraken om gezamenlijk op te trekken en de veiligheid binnen gezinnen te verbeteren. De verdere uitwerking van deze ontwikkelingen vindt in 2025 plaats.
De wachtlijst bij het team Jeugd vertoont fluctuaties, maar door een grondige evaluatie van de werkprocessen is er meer grip op de instroom verkregen. Daarnaast heeft een pilot met een gezinscoach in 2024 bijgedragen aan het verkorten van de wachttijd bij de toegang. Deze pilot is afgerond. Er ligt een voorstel om de gezinscoach permanent op te nemen in het team Jeugd als alternatief voor geïndiceerde zorg. Dit zal ook weer positieve invloed hebben op de wachttijd bij de Toegang. Desondanks blijft de wachtlijst hoog. Uitval en verlof van personeel is hier een van de verklaringen voor. Een verdieping van de samenwerking met VT en de GI's zal hier ook een positieve invloed op hebben. - Uitvoering van de Jeugdwet
In 2025 werken beleid en uitvoering jeugd samen aan het uitvoeren van de Jeugdwet. Een van de instrumenten hierin is de nieuwe verordening Jeugd die mei 2025 is vastgesteld door de gemeenteraad. De eigen kracht / probleemoplossend vermogen heeft een prominentere plek gekregen in de nieuwe verordening. Preventieve voorzieningen jeugd en ouders
In Zevenaar ondersteunen we een aantal initiatieven voor onze jeugd en hun ouders. Het zijn initiatieven die laagdrempelig zijn en hulp bieden bij het opgroeien en opvoeden. We hebben hiervan een overzicht gemaakt voor de organisaties die inwoners verwijzen. Er staat ook een overzicht op de website van de gemeente. We hebben gemerkt dat deze voorzieningen de ouders en de jeugd helpen. Voorbeeld daarvan is het jongerenwerk van Caleidoz. De jongerenwerkers bieden activiteiten in de vrije tijd en zij coachen jongeren als zij even hulp nodig hebben. We zien ook dat er op onderdelen nog aanbod ontbreekt. We inventariseren met scherpe blik wat nog nodig is en kijken hierbij naar eigen kracht en mogelijkheden van inzet van inwoners als vrijwilliger. We betalen nieuwe activiteiten zo mogelijk uit bestaande middelen in de gemeentebegroting. Als dat niet kan, leggen wij een voorstel aan u voor bij de behandeling van de gemeente begroting 2026. Huisvesting statushouders
Op de Reisenakker worden eind 2025 - begin 2026 flexwoningen geplaatst, waarvan er 7 bestemd zijn voor alleenstaande statushouders. Met Baston Wonen en Vluchtelingenwerk werken we aan de selectie van deze statushouders, zodat zij voor hun bewoning al kunnen starten met hun inburgeringstraject.
Samen met de woningcorporaties en Vluchtelingenwerk bereiden we een project voor rondom het inzetten van deelwonen voor alleenstaande statushouders. Hiervoor is een subsidieverzoek ingediend bij de provincie voor begeleiding van deze doelgroep.
Daarnaast is samen met de woningcorporaties en Vluchtelingenwerk een training woonvaardigheden voor statushouders ontwikkeld. Deze is onderdeel geworden van het participatieverklaringstraject (verplicht onderdeel van de inburgering).
Door het inzetten van deelwonen, opvang hervestigers en frequent overleg met corporaties en Vluchtelingenwerk lukt het om de achterstand in de huisvesting van statushouders in te lopen. Inburgering
We werken aan de implementatie van de nieuwe aanbieders van de Zelfredzaamheids- en B1-route voor inburgering. Wegens personele problemen is dit nog onvoldoende van de grond gekomen en zal hier in het tweede halfjaar op worden ingezet.
Het Rijn IJssel is gestart met een combinatieroute van Entree en B1-onderwijs. Dit is bedoeld voor (jongere) statushouders waarvoor de Onderwijsroute niet haalbaar is. Asielzoekers en COA
Met de opvang van de nareizigers aan de Hunneveldweg en Mercurion voldoet de gemeente aan de taakstelling voor asiel. Het COA heeft een klankbordgroep opgezet met omwonenden om knelpunten op te pakken. Opvang Oekraïners
De opvanglocaties Huize Mathena en Pastorie Angerlo zijn geopend. Deze locaties zijn eigendom van de gemeente zelf. Inmiddels zitten deze locaties vol. We voldoen hiermee nog niet aan onze taakstelling voor opvang van Oekraïners. De taakstelling is 295, dit aantal realiseren we met de uitbreidingen aan de Ganzenpoelweg (Angerlo) en de Bandijk in Lathum.
De bewoners begeleiden we met hun weg vinden in Zevenaar. Dit doen we onder andere door hulp bij het vinden van werk en het organiseren van taallessen.
Vanaf 1 oktober zal de eigen bijdrage voor werkende Oekraïners in de gemeentelijke opvang verhoogd worden. De inning hiervan doet de RSD.
Voor de opvang van Oekraïners ontvangen we van het rijk een normbedrag per dag van € 44 per persoon. Dit dekt de kosten niet. We maken gebruik van de toezegging van het rijk dat alle kosten gedeclareerd kunnen worden. Dit brengt extra administratieve lasten met zich mee en onzekerheid of alle kostenposten worden vergoed. Participatiewet in Balans
De 'Participatiewet in Balans' is een initiatief van het kabinet om de huidige Participatiewet te herzien, met als doel deze beter af te stemmen op de behoeften en mogelijkheden van individuen. Het wetsvoorstel omvat meer dan twintig maatregelen die de balans tussen rechten en plichten moeten herstellen.
Op 22 april 2025 heeft de Tweede Kamer het wetsvoorstel aangenomen. Het streven van het kabinet is om met deze herzieningen meer vertrouwen en de menselijke maat centraal te stellen in de uitvoering van de Participatiewet. Dit moet leiden tot een effectievere ondersteuning van bijstandsgerechtigden en een vereenvoudiging van de uitvoering voor gemeenten en professionals.
Als Zevenaar geven we al invulling aan een aantal voorgestelde maatregelen op korte termijn, bijvoorbeeld de zoektermijn voor jongeren en een verkorte aanvraagprocedure voor inwoners die her-instromen na een periode van werk. Ook op de lange termijn loopt Zevenaar vooruit op de wet, door te investeren in scholing van de klantmanagers en hen deel te laten nemen aan het kwaliteitsregister (KRSD) en lidmaatschap van de beroepsvereniging. BUIG-tekort
We hebben geconstateerd dat de BUIG-uitgaven in 2025 hoger liggen dan het budget dat het Rijk hiervoor aan ons door middel van het BUIG-budget heeft toegekend. Uit onderzoek van Significant blijkt dat dit onder meer te maken heeft met het feit dat de verdeelsystematiek van de BUIG niet aansluit bij de bevolkingssamenstelling van de gemeente Zevenaar. Daarnaast blijkt dat het macrobudget in de nader voorlopige beschikking stukken lager uitvalt dan de voorlopige beschikking voorspelde. Naar verwachting zullen we voor 2025 een Vangnetuitkering aan moeten vragen. In 2024 hebben we verschillende maatregelen ingesteld welke in 2025 een investering vragen, bijvoorbeeld een verhoging van de inzet van loonkostensubsidie(LKS). De financiering hiervan wordt in het opvolgende jaar verrekend in het BUIG-budget. Dit betekent dat een groot deel van het tekort te wijten is aan de inzet op LKS. Andere oorzaken zijn onder andere de ontoereikende verdeelsystematiek, waarvoor verschillende bezwaar- en beroepsprocedures tegen SZW lopen. Maatschappelijke ontwikkeling
We geven onverminderd uitvoering aan het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA), via een specifieke uitkering van het Rijk. Hierbij wordt vanuit het principe van integraal beleid gewerkt aan gezonde leefstijl, sterke sociale basis en deskundigheidsbevordering.
Op regionaal niveau nemen we actief deel aan de ontwikkelingen in het kader van het Integraal Zorg Akkoord (IZA), waarbij intensivering van de relatie tussen de medische en gemeentelijke (zorg)wereld aan de orde is. Middels enkele pilotprojecten wordt gewerkt aan de beweging van zorg naar preventie. Op regionaal (Gelderland Midden) en subregionaal (de Liemers) niveau zijn we hierin actief. Eind 2024 staakte de VNG de gesprekken met het rijk omdat niet was voldaan aan de basisvoorwaarden van gelijkwaardigheid en financiële facilitering (de ziekenhuis-specialistische zorg trok zich in januari 2025 ook terug uit dat overleg; voorjaar 2025 zijn de gesprekken weer opgestart, omdat aan de basisvoorwaarden van gelijkwaardigheid is tegemoet gekomen). De val van het kabinet betekende een nieuwe hickup. Juni 2025 werd duidelijk dat er alsnog tot een akkoord is gekomen tussen alle berokken partijen, waarmee het Aanvullend Zorg- en Welzijn Akkoord (AZWA) definitief is. 2025 loopt gewoon door zoals gepland, met dien verstande dat er geen indexering over 2025 wordt toegepast, dat er vanuit 2025 10% van het budget overgeheveld mag worden naar 2026 en dat er meer onderling tussen budgetten geschoven mag worden. Voor 2026 wordt een generieke korting van 10% toegepast. Vanaf 2026 is het GALA integraal onderdeel van het AZWA. Het IZA loopt in 2026 nog een jaar door. In de tussentijd wordt nagegaan of en hoe e.e.a. structureel georganiseerd kan worden.
Maatschappelijke ondersteuning
In 2025 werken beleid en uitvoering Wmo samen (verder) aan het effectiever en efficiënter uitvoeren van maatschappelijke ondersteuning. Zie daarvoor ook de resultaten 6.2.2 en 6.2.4.
We hebben nieuwe samenwerkingsafspraken voor Wmo-woningaanpassingen met de woningcorporaties gemaakt. Met hen is ook een samenwerking aangegaan als het gaat om het realiseren van voldoende scootmobielstallingen en de invoering van het systeem van deelscootmobielen.
Regionaal en lokaal wordt de transformatie van beschermd wonen naar beschermd thuis verder uitgewerkt. Voor de invulling van de lokale infrastructuur voor kwetsbare inwoners investeren we uit de ambulantiseringsmiddelen beschermd wonen die we ontvangen van de centrumgemeente Arnhem. We investeren in samenwerking met maatschappelijke partners. Zo zijn we aangesloten bij het project Wachtlijsten GGZ de Liemers. Met dit project voldoen we ook aan de voorwaarden voor een Mentaal Gezondheidsnetwerk die we vanuit het Integraal Zorgakkoord (IZA) op moeten zetten. Voor inwoners met psychische kwetsbaarheid, waaronder ook de doelgroep die beschermd thuis komt te wonen, is ook een herstelacademie opgezet. Hier kunnen deze inwoners elkaar ondersteunen, herstellen en zo mogelijk weer mee doen in de maatschappij. | 